e-SMM Nedir?

e-SMM (Elektronik Serbest Meslek Makbuzu) serbest meslek sahiplerinin düzenlemekle yükümlü olduğu, gelir belgeleyen bir makbuz türüdür. Serbest Meslek Makbuzunun, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenmiş olan şartlara uygun olarak elektronik ortamda; oluşturulmasını, muhafaza edilmesini ve raporlanmasını kapsayan uygulamalar bütünüdür.

e-SMM, kağıt serbest meslek makbuzu ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.

Bahsi geçen belgelerin, GİB’in e-SMM uygulaması üzerinden alıcısına iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesi zorunludur. Bu işlemlerin elektronik sertifika ile imzalanması veya mali mühür ile onaylanması gerekir.

Gelir Vergisi Kanunu'nun 66. maddesinde yer alan,

"Serbest meslek faaliyetini kendi nam ve hesabına, mutad meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez."

Bu tanıma göre e-SMM kapsamına giren meslekler aşağıdaki gibi listelenebilir;

• Avukat
• Danışman
• Doktor
• Diş hekimi
• Ebe
• Veteriner hekim
• Mimar
• Mühendis
• Mali müşavir
• Ressam
• Menajer
• Müzisyen
• Kimyager
• Noter
• Rehber
• Serbest öğretmen
• Sanatçı
• Senarist
• Sağlık memuru
• Yazar
• Yönetmen

• Tahsil edilen paranın miktarı, KDV tutarları ve vergi tevkifatı tutarları ayrıntılı olarak gösterilmelidir.
• Belgenin tarihi, düzenlenme saati ve belge numarası yer almalıdır.
• Müşterinin adı, soyadı veya unvanı, TC Kimlik Numarası belirtilmelidir.
• Adresi, vergi mükellefi ise vergi dairesi, VKN Vergi Kimlik Numarasına yer verilmelidir.
• Serbest meslek erbabının; adı, soyadı, adresi, vergi dairesi, VKN Vergi Kimlik Numarası veya TC Kimlik Numarası yer almalıdır.

e-SMM, serbest meslek erbapları için birçok resmi süreci kolaylaştırmaktadır. Bu sayede serbest meslek ile uğraşan kişiler; müşteri ilişkileri, gelir ve giderleri kayıt altına alarak süreçlerini daha profesyonel hale getirebilir.

Bu noktada e-SMM, serbest meslek sahipleri için de bir fırsat niteliğindedir. Çünkü manuel olarak gerçekleştirdikleri tüm işlemleri artık elektronik ortamda son derece pratik bir şekilde tamamlayabilirler.

e-SMM özellikleri ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• İşlemleri daha hızlı yapılır,
• Tahsilat işlemleri kolaylaşır,
• Raporlama, yönetme yetkileri vardır,
• Yasal düzenlemeye uygundur.

e-SMM (Elektronik Serbest Meslek Makbuzu) başvurusu yapmak için 3 farklı yol bulunmaktadır. 01.02.2020 tarihi itibariyle faaliyete başlayan serbest meslek mensupları, başlangıç tarihinden sonraki 3. ayın sonuna kadar, bu yöntemlerden birini seçerek uygulamaya geçmek zorundadır.

Tüm bunlarla beraber başvuru yöntemleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• GİB portal yöntemi
• Özel entegratör yöntemi
• Doğrudan entegrasyon yöntemi

GİB portal, ücretsiz olarak başvuru yapılabilecek bir yöntemdir. Elektronik Arşiv Başvuru Kılavuzu doğrultusunda başvuru adımları izlenmelidir.

Mükellefler, E-Portal Başvuru adresi üzerinden başvurularını tamamlayabilir.

Aktivasyon işlemi, şirketinizin QNB eFinans üzerinden e-Serbest Meslek Makbuzu oluşturabilmesi, raporlayabilmesi ve Özel Entegrasyon kapsamında makbuzlarını saklayabilmesi anlamına gelmektedir.

Bu işlem için e-İmza / mali mühür kullanımı gerekmektedir.

Ön Hazırlık:
1. Mali mühür / e-İmza sürücüleri kurulu olmalıdır.
2. Bilgisayarınızda yüklü Java versiyonu güncel olmalıdır.
3. Mali mühür / e-İmza, kullandığınız bilgisayara takılı olmalıdır.

Adım adım aktivasyon işlemleri aşağıdaki gibidir;
1. QNB eFinans Portal’a giriş yapınız.
2. Yönetim > Genel > Hizmet Aktivasyonu’nu seçiniz.
3. “Etiket Ekle” butonuna tıklayınız.
4. “Ekle” Butonuna tıklayınız.
5. “Tamam” Butonuna tıklayınız.
6. Eklenen iki etiketten birini seçerek “Aç” butonuna tıklayınız ve mali mühür ya da e-İmza ile imzalayınız. İşlemi tamamladıktan sonra diğer etiketi “Aç” butonuna tıklayarak aynı şekilde imzalayınız. İki etiket aynı anda seçilerek imzalanamamaktadır.
7. “Evet” Butonuna Tıklayınız.
8. Mali Mühür / e-İmza Pin’ini girip “İmzala” Butonuna tıklayınız.
9. “Karşı İmza Onayla” Butonuna tıklayınız.
10. “Tamam” butonuna tıklayınız.
11. İşleminiz tamamlanmış olacaktır.
12. GİB’ten onay geldiğinde “Hizmet Aktifleştirilmiştir” bilgisi ekranda görüntülenecektir.

e-Serbest Meslek Makbuzu hizmetinizi aktive edebilmeniz için öncelikle e-İmza ya da mali mühre sahip olmanız gerekir. Ürün aktivasyonunuz sonrasında QNB eFinans Portal aracılığı ile ya da entegrasyon seçeneklerimizle e-Serbest Meslek makbuzlarınızı hazırlayabilirsiniz.

e-SMM (elektronik serbest meslek makbuzu), serbest meslek erbaplarının sunmuş oldukları ürün veya hizmet karşılığındaki tahsilatlar için elektronik ortamda düzenlenen belgeye verilen isimdir.

Matbu serbest meslek makbuzunun da elektronik ortamda düzenlenmiş halidir. Kısacası hukuki anlamda matbu makbuzdan hiçbir farkı bulunmaz. Mükelleflerin isteği doğrultusunda kağıt veya dijital olarak iletilebilir.

Herhangi bir kuruma bağlı olmadan çalışan, serbest meslek erbabı kişilerin e-SMM düzenleme zorunluluğu bulunur.

• Avukat,
• mimar,
• diş hekimi,
• veteriner hekim,
• danışman,
• mühendis,
• noter,
• müşavir,
• sanatçı ve diğer tüm serbest meslek erbaplarını kapsamaktadır.

e-SMM uygulamasına geçiş yapmanız için e-imza ya da mali mühür sahibi olmanız gerekir.