e-SMM Sistemi Nasıl Çalışır? Kimler İçin Zorunludur?

Serbest meslek mensubu birçok kişi, ekonomide dijital dönüşümün önemli bir aşaması olan e-SMM zorunluluğu hakkında sorular sormakta. Bildiğiniz gibi dijitalleşmenin sağlamış olduğu kolaylıklar ekonomik faaliyetlerin her aşamasına etki ediyor. Bu bağlamda, dijital dönüşümün iş süreçlerine büyük kolaylık sağladığı bir diğer uygulama da e-SMM'dir. Bu yazımızda, sizlerle e-SMM nedir sorusunun cevabını paylaşacağız.

e-SMM Nedir?
e-SMM nedir sorusuna cevap verirken, ekonomik yaşamın her aşamasında yer edinen dijital dönüşüm sürecinden bahsetmek yerinde olacaktır. Dijital dönüşüm, ticari faaliyetlerde gerçekleşen her türlü iş sürecinin daha kolay bir şekilde yürütülmesini amaçlayan uygulamaların bütününe verilen addır. Ekonomik yaşantıda dijital dönüşümü tamamlamaya yönelik bu uygulamalar aynı zamanda hem çevre hem de bütçe dostu olma gibi birtakım avantajlara da sahiptir. Peki, ekonomik yaşantıda meydana gelen bu dijital dönüşüm sürecinde önemli bir uygulama olan e-SMM nedir?

e-SMM, serbest meslek mensuplarının kağıt üzerinde düzenlemek zorunda oldukları evrakları dijitalleştirerek bilgisayar ortamına aktaran bir uygulamadır. Bu uygulama sayesinde serbest meslek mensupları, dosyalama ve arşivleme gibi birçok zahmetli süreç ile uğraşmaktan kurtulabilmektedir. Evrakları dosyalama ve arşivleme gibi bu zahmetli işlemlerin dijital ortama aktarılması hem zaman hem de maliyet bakımından önemli tasarruflar sağlayarak iş verimliliğini artıracaklar.

e-SMM teriminde yer alan SMM kısaltmasının açılımı Serbest Meslek Makbuzudur. Bu ticari evrak, serbest meslek mensuplarının ticari faaliyetlerini belgeleyen makbuz niteliğindedir. Bu makbuzlarda serbest meslek mensuplarının sunmakta oldukları ticari hizmet, söz konusu hizmetin miktarı ve fiyatı gibi bilgiler yer alır. e-SMM de bu bilgilerin yer aldığı fiziki makbuzun elektronik ortamlara aktarılmış halidir.

Serbest Meslek Erbabı Nedir?
e-SMM zorunluluğu konusuna geçmeden önce serbest meslek erbabının ne olduğu konusunu biraz daha netleştirelim. Serbest meslek faaliyetlerinde bulunan kişilere serbest meslek erbabı denilir. Serbest meslek faaliyetleri ise mesleki bilgiye dayanan ve kişisel çaba gerektiren işler olarak tanımlanmaktadır. Bu tür faaliyetler genel olarak belirli bir sermaye gerektirmez ve belirli bir işverene veya patrona bağlı olmadan yürütülmektedir. Bu niteliklere uygun her türlü meslek mensubu serbest meslek erbabına dahildir. Bu bağlamda serbest meslek mensuplarını, mesleki bilgi, beceri ve tecrübelerini, hiçbir işverene bağlı olmaksızın kendi namına çalışarak değerlendiren vergi mükellefleri şeklinde tanımlamak mümkündür.

Serbest Meslek Makbuzu Ne Zaman Kesilir?
Serbest meslek mensupları, sunmuş oldukları mesleki hizmetler karşılığında alacakları tahsilatlara istinaden, resmi niteliği bulunan makbuzlar düzenlemekle yükümlüdürler. Yapılan iş karşılığında bir işveren adına değil, bireysel olarak ödeme alınıyorsa karşı tarafa serbest meslek makbuzu kesilmesi gerekir. Bu evraklar, Vergi Usul Kanunu uyarınca vergiden muaf olmayan serbest meslek mensupları tarafından, sunulan hizmetler karşılığında kesilmesi zorunlu makbuzlardır. Bu makbuzların asıl olarak nitelendirilen nüshası ise daima müşterilere verilir. Vergiden muaf olmayan bu serbest meslek mensuplarından, belirli bir ücret karşılığında hizmet satın alan müşterilerin de bu makbuzları istemeleri ve almaları da aynı şekilde zorunludur. Bu nüshaların ikincil olan kopyalarını ise işletmeler dosyalayarak arşivlemek zorundadır.

e-SMM Kimlere Zorunludur?
e-SMM zorunluluğu, Türk Vergi Kanunu hükümlerine göre vergiden muaf olmayan, hukuk, muhasebe, tıp, veteriner hekimlik, diş hekimliği, mühendislik, mali müşavirlik vb. alanlarda faaliyet gösteren ve sanat ve spor gibi faaliyetleri profesyonel olarak icra eden her serbest meslek mensubu için yeni düzenlemelerle 1 Haziran 2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu düzenlemelerle birlikte bu kişiler, hizmetleri karşılığında düzenlemiş oldukları serbest meslek makbuzlarını dijital platformlara taşımak zorundadır. Bu kriterleri taşıyan bir serbest mesleği icra etmek suretiyle iş yaşantısına girecek kişilerin ise, işe başladıkları ayı izleyen üçüncü ayın sonuna kadar e-SMM uygulamasına geçmesi gerekmektedir.

e-SMM’ye Nasıl Geçilir?
Serbest meslek mensupları, e-imza araçlarıyla ya da mali mühür ile serbest meslek makbuzuna geçiş yapabilirler. e-SMM zorunluluğu kapsamında serbest meslek mensuplarının bu uygulamaya geçişlerini kolaylaştırmak amacıyla üç yöntem sunulmaktadır:
1- ) Özel entegratörler ; Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından onaylanmış özel entegratör adı verilen bilgi işlem sistemleri aracılığıyla başvuru yapma ve e-SMM uygulamasına entegre olma
2- ) GİB Portal ; e-İmza aracına sahip olan serbest meslek erbaplarının ebelge.gib.gov.tr adresinde yayımlanan Elektronik Arşiv Başvuru Kılavuzu’na uygun bir şekilde başvuru yapma ve uygulamaya entegrasyon sürecini başlatma
3- ) Doğrudan Entegrasyon ; Kişisel sunucular aracılığıyla doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bilgi işlem sistemine entegre olma

e-SMM’nin zorunluluk olmasının haricinde serbest meslek erbaplarına sağladığı avantajlar şu şekilde sıralanabilir:
* e-SMM belgeleri elektronik ortamda hızlı ve güvenli bir şekilde oluşturulur ve arşivlenir.
* Zamandan tasarruf sağlar. Makbuz oluştururken harcanan zaman azalır.
* Kâğıt masrafları tamamen ortadan kalkar.
* Arşiv ve depolama maliyetleri azalır.

e-SMM’ye Geçiş için En Kolay Yol: QNB eFinans
QNB eFinans Portal ile tek bir platform üzerinden, tüm makbuzlarınızı süreçlerinizi internet erişimizinin olduğu her yerden kolayca yönetebilirsiniz! İstediğiniz anda tüm makbuzlarınızın arşivine ulaşabilir, dilediğiniz e-posta adresine gönderebilme kolaylığına erişebilirsiniz. Ayrıca 7/24 kesintisiz müşteri desteğimiz, whatsapp ve webchat dijital asistanımız ile tüm e-Dönüşüm süreçlerinizde yanınızdayız. Avantajlı QNB eFinans e-SMM paketlerinden yararlanmak için hemen tıklayın!